İLE HAKKINDA

Resmi Gazete Yayım Tarihi ve Sayısı : 22 Ekim 1976 – 15742

BÖLÜM I
Kapsam ve Tanımlar

KAPSAM

Madde 1.01- Tehlikeli maddelerin karayolları üzerinde taşınması, yüklenmesi, boşaltılması bu yönetmelik hükümlerine tabidir.

TANIMLAR

Madde 1.02- TAŞIMA ÜNİTESİ: Bütün motorlu araçlar ile bu araçlarla birlikte bulunan römork veya yarı römorkun oluşturduğu üniteye denir.

Madde 1.03- KAPALI ARAÇ: Taşıyıcı kısmı herhangi bir şekilde devamlı kapalı olan araçlara denir.

Madde 1.04- AÇIK ARAÇ: Taşıyıcı kısmı tamamen açık veya arka ve kenar kısımlarında kapak bulunan araçlara denir.

Madde 1.05- YARI KAPALI ARAÇ: Açık aracın, üzerinde yüklü bulunan malzemeyi korumak için, tente veya katranlı muşamba (Terpolin) ile örtülü şekline denir.

Madde 1.06- TEHLİKELİ MADDELER: Patlayıcı, yakıcı, zehirli, radyoaktif, kendi kendine tutuşan maddelerle yanıcı sıvılar ve kolay ateş alabilen katı maddeler ve fiziksel veya kimyasal evsafı bakımından yukarıdakilere benzeyen diğer maddelerdir.

Madde 1.07- YIĞIN HALİNDE TAŞIMA: Tehlikeli maddelerin ambalajlanmadan tabii şekliyle taşınmasıdır.

Madde 1.08- ÖZEL TAŞIMA KABLARI (Container): Taşınması istenen malzemeler için özel yapılmış sandık veya saç kaplara (Sarnıçlara) denir.

Bu kaplarda aranan nitelikler şunlardır:

a) Kullanışlı ve yeterince dayanaklı olmalıdır.

b) İçinde bulunan yükleri tahrip olmaksızın ve kolaylıkla taşınmasını sağlayacak yapıda ve her araçla taşınması mümkün nitelikte olmalıdır.

c) Bir araçtan diğerine basit yükleme araçlarıyla veya bir kaç insan yardımıyla aktarılması mümkün ölçü ve biçimde olmalıdır.

d) Doldurulması ve boşaltılması kolay olmalıdır.

e) En az 1 m3’lük hacim ihtiva etmelidir.

Madde 1.09- BÜYÜK TİP ÖZEL TAŞIMA KABI: Faydalı taşıma hacmi en az 3 m3 olan özel taşıma kaplarına denir.

Madde 1.10- KÜÇÜK TİP ÖZEL TAŞIMA KABI: Faydalı taşıma hacmi 1 ilâ 3 m3 arasıda olan özel taşıma kaplarına denir.

Madde 1.11- SARNIÇLI TAŞIT (TANK): Şasesinin bir kısmına veya tamamına monte edilmiş bir veya bir kaç sarnıcı ihtiva eden taşıtlardır.

Madde 1.12- SÖKÜLEBİLİR SARNIÇ: Boş olduğu zaman taşıttan ayrılabilen, bir veya birçok araca monte edilmesi mümkün olan ve gerektiğinde depo olarak kullanılabilen özel olarak tasarlanmış ve imâl edilmiş sarnıçlardır.

Madde 1.13- BÜYÜK TİP ÖZEL NAKLİYE SARNIÇLARI: Gaz veya akıcı maddeleri taşımak için imal edilmiş olan ve madde 1.09 daki tarifi kapsayan sarnıçlardır.

Madde 1.14- KÜÇÜK TİP ÖZEL NAKLİYE SARNIÇ KABI: Gaz veya akıcı maddeleri taşımak için imal edilmiş olan ve madde 1.10 daki tarifi kapsayan sarnıçlardır.

Madde 1.15- SARNIÇ: 1.11 maddede sözü edilen taşıtların üzerinde bulunan değişebilir veya sabit olarak monte edilmiş ve sıvı maddeleri taşımak için yapılmış kaplardır.

Madde 1.16- BÖLÜMLÜ SARNIÇ: Sarnıçların iç kısmı statik kapasiteli olarak bölümlenmiş şeklidir.

Madde 1.17- KOLAY KIRILIR KABLAR (DAMACANA): Cidarı darbelere karşı korunmamış ve herhangi bir ambalaj içerisine yerleştirilmemiş cam, porselen veya benzeri malzemelerden yapılmış ve sıvı madde taşımada kullanılan kablardır.

Madde 1.18- TAM YÜKLÜ TAŞIMA: Herhangi bir tehlikeli maddenin taşıt içinde bir yerden diğer bir yere bütünüyle taşınmasına denir.

Madde 1.19- % YÜZDE ORANINDA AĞIRLIK VE HACİM: Bir kab içinde katı ve akıcı cisimlerin karışımı veya katı cismin sıvı cisim içindeki eriğiği veya katı cisim tarafından emilmiş sıvı cisimlerin ağırlıkları karışımın genel ağırlıklarına, gazlarda ise, aynı durum genel hacmine göre % olarak belirtilmesidir.

Madde 1.20- Bu yönetmelikte yer alan (1o, 2o, 3o….) gibi numaralar, Yönetmeliğin III bölümünde dökümü yapılan ve gruplara ayrılan tehlikeli maddeleri belirtir.

BÖLÜM II
Tehlikeli Maddelerin Gruplandırılması

Madde 2.01- Bu yönetmelik kapsamına giren tehlikeli maddeler aşağıda gösterildiği şekilde gruplandırılmıştır.

Grup: 1a-Patlayıcı cisimler

1b- Patlayıcı madde ile doldurulmuş maddeler (Mühimmat)

1c- Tutuşturucu ve benzeri maddeler (Kibrit – işaret fişekleri gibi)

1d- Sıkıştırılmış veya sıvılaştırılmış gazlar

1e- Su ile temas ettiğinde yanıcı gaz yayan maddeler

Grup II Kendiliğinden kıvılcımlanmaya kabiliyetli maddeler

Grup III a- Kolayca tutuşan sıvı maddeler

III b- Kolayca tutuşan katı maddeler

III c- Yakıcı maddeler

Grup IV a- Zehirleyici maddeler

IV b- Radioaktif maddeler

Grup V Aşındırıcı maddeler

Madde 2.02- 1a, 1b, 1d, 1e ve II. gruplarına giren maddeler sınırlı olup, bu yönetmelikte taşınmasına müsaade edilmiş olanların dışında kalanlar karayollarında taşınamazlar.

Madde 2.03- IIIa, IIIb, IIIc, IVa, IVb ve V gruplarına giren maddeler sınırlanmamıştır. Yönetmelik içinde konu edilen bu gruplara dahil maddelerin dışında kalan maddeler tehlikeli madde olarak kabul edilmemişlerdir.

Madde 2.04- 1a, 1b, 1c, 1d, 1e, IIIa, IIIc, IVa, IVb gruplarına dahil maddeleri taşıyan taşıtlar meskûn yerlerde en çok 25 km/saat, meskûn yerler dışında en çok 50 km/saat hızla seyretmek zorundadır.

BÖLÜM III

Tehlikeli Maddeler

Madde 3.01- Ia grubuna ait maddeler şunlardır:

1o Nitrosellüoz (Fulmikaton, katon-kolloyon).

2o Dumansız barut ham maddesi.

3o Jelatinli nitrosellüloz ve nitrogliserin barutları.

a) Tozsuz olanlar,

b) Tozlu olanlar,

4o İçinde % 12 ile % 18 arasında plastik bulunan plastik nitrosellüloz.

5o Jelatinsiz nitrosellüloz barutları.

6o Trinitrotoluen.

7o a) Heksil (Heksanitrode fanilamin) ve pitrik asit.

b) (Pentaeritrit tetranitrat ve trinitro toluen karışımı olan) pentolit ve (Trimetilen-Trinitremin ve trinitrotoluen karışımı olan) heksolit maddeleri,

c) Flegmatiz pentirit (Pento eritrol tetranitrat) ve flagmatiz egsogan (Trimetilen-Trinitremin)

8o Nitratlı organik maddeler

a) Suda eriyebilen: Trinitroresorsinol gibi

b) Suda erimeyen: Tetryl gibi maddeler

c) Metal ile kaplanmış tetrilden elde edilen maddeler

9o a) Nemli (su ile ıslatılmış) pentrit ve nemli heksogan.

b) Nemli pentrolit ve nemli heksolit

c) Nemli karışımlar veya heksogen mumu, parafin mumu, ve buna benzer maddeler

d) Sıkıştırılmış ve metal ile kaplanmamış pentrit

10o % 10 dan az sulu olan, benzol peroksit

11o a) Çoğunluğu potasyum nitrattan yapılmış olan kara barut

b) Çoğunluğu sodyum nitrat, kükürt, ağaç kömüründen yapılmış olan kara barut

c) (a) ve (b) de belirtilen maddelerin karışımı

12o Amonyum nitratlı patlayıcı maddeler

13o Kloratlı ve perkloratlı patlayıcı maddeler

14o a) Dinamitler ve dinamite eşdeğer patlayıcı maddeler

b) Jelâtinli dinamitler

Madde 3.02- 1/b grubuna ait maddeler şunlardır:

1o a) Çabuk yanan fitiller

b) İçi infilak edici madde ile doldurulmuş patlayarak yanan fitiller

c) Değişgen patlayarak yanan fitiller

d) Ani patlayarak yanan fitiller

2o a) Ateşli silahlara ve cephanelere ait kapsüller

b) Yandan ateşli boş hartuç kovanları, her çapta ateşli silahlara ait kapsüllü boş kovanlar

c) Seri ateşlenen kibritler, vidalı fünyeler ve benzeri maddeler

d) Tahrip edici bir tesir meydana getirecek tertibatı bulunmayan füzeler

3o Demiryollarına ait sis işaret fişekleri

4o El ile taşınabilir ateşli silahlara ait hartuçlar:

a) Spor fişekleri

b) Flobert fişekleri

c) İz fişekleri

d) Kundakçı fişekleri

e) Merkezi darbe fişekleri

5o Patlayıcı fünyeler:

a) Geciktirme cihazları bulunan veya bulunmayan kapsüller (Detonator)

b) Geciktirme cihazları bulunan veya bulunmayan elektrikli kapsüller

c) Barut fitili ile bağlantılı kapsüller

d) Yüklendirilmiş kapsüller,

e) İntikal barutu bulunan veya bulunmayan mermi tapaları,

f) Kapsüllü fişekler

6o Ses kapsülleri

7o Ateşleme şarjları, atım şarjları, kovanlar içerisinde atım şarjları ve dolu daneler, 8o de belirtilenlerin dışında kalan ve ateşleme şarjları bulunan (1a) maddeleriyle yüklü mühimmatlar

8o Dafi veya tenvir edici cevherleri, üzerine ateş konulduğu zaman infilak etmeyecek şekilde sıkıştırılmış olan, aydınlatıcı maddelerle işaret maddeleri, tenvir, işaret hartuçları, tenvir obüsleri, izli mermiler işaret fişekleri gibi,

9o Sis hasıl eden maddelerle kloratlı veya infilak edici bir tertibi haiz duman saçan aletler (tarım işleri için, 1/C 27o de yazılıdır.)

10o Çukur meydana getirmek veya delmek için kullanılan torpiller

11o Ağırlığı azami 25 kg. olan patlayıcı veya ileri sevk edici (meselâ: denatör) cihazlarla donatılmış yarma ve kazma gayesi için kullanılan maddeler.

Madde 3.03- 1 c grubuna ait maddeler şunlardır:

A- TUTUŞTURUCU MADDELER

1o a) Adi kibritler

b) Sürtme ile tutuşan maddeler

2o Emniyet lambalarına ait fünye veya parafinli fünye bantları

3o Kara barutlu fitiller

4o Nitratlı pamuktan yapılmış fitiller: Proksilin iplik

5o Yakma çubukları ve kıvılcım saçan termitli kapsüller

6o Fitillere ait emniyetli yakma araçları

7o a) Elektrik hartuçları (kapsülsüz)

b) Elektrik paleti

8o Elektrikli tutuşturucu maddeler

B- EĞLENCE FİŞEKLERİ, KAPSÜL VE KAPSÜL ŞERİTLERİ PATLAYICI MADDELER:

9o Salon fişekleri

10o Kıvılcım saçan şekerlemeler, çiçek kartları, nitratlı kâğıttan yapılmış ince levhalar

11o a) Kıvılcım saçan taneli fişek, kıvılcım saçan el bombaları

b) Kıvılcım saçan kibritler

c) Kıvılcım saçan gümüşlü maddeler

12o Kıvılcım saçan taşlar

13o Eğlence kibritleri (maytaplar)

14o Yakma başlıkları bulunmayan büyük mumlar

15o Çocuk oyuncaklarına ait kapsüller, kapsül şerit ve halkaları

16o Kıvılcım saçan tapalar

17o Yuvarlak kestane fişekleri

18o Mukavva fünyeler

19o Basıldığı zaman patlayan kapsüller

20o a) Patlayıcı levhalar

b) İspanyol fişekleri (Martinikalar)

C- FİŞEKLER

21o Siperli tapalar, bombalar, ateş potaları.

22o Yangın bombaları, tapalar, Roma şamdanları ve buna benzer fişekler

23o Küçük top fişekleri, fazla ses çıkararak patlayan fişekler kestane fişekleri

24o Küçük eğlence fişekleri.

25o Ateşleme başlıkları bulunmayan Bengal fişekleri

26o Magnezyum aydınlatma barutları

D- MÜCADELE MADDELERİ

27o Tarım ve orman alanlarında bulunan zararlı haşaretlere karşı kullanılan ve duman istihsal eden hartuçlar

Madde 3.04- 1 d grubuna ait maddeler şunlardır:

A- SIKIŞTIRILMIŞ GAZLAR

1o a) Karbonmonoksit,hidrojen, metan

b) Su gazı, havagazı, karışık gaz

2o Sıkıştırılmış yağ gazı (Rich gaz)

3o Oksijen, karbondioksit karışımlı oksijen, nitrojen, sıkıştırılmış hava, % 20 nitrojen ve % 80 oksijen bor, flor, neon, argon, krypton, nadir gaz karışımı, nadir gaz karışımının oksijen veya nitrojen ile karışımlı olanları ve trifulured

B- SIVI GAZLAR

4o Sıvılandırılmış yağ gazı (Z gazı)

5o Anhidr hidroeromik asit, anhidr hidrofulorik asit, kükürtlü hidrojen, anhidr amonyak, klor, kükürt dioksit, nitrojen peroksit, T gazı

6o Propan, Siklo-Propan, propilen bütan, isobütan, bütadien, bütilen ve iso-bütilen

7o Tabii gazda petrolden, kömürden ve buna benzer maddelerden üretilerek meydana getirilmiş sıvı gazlar AA, A, AO, Al, B, C karışım gazları:

(AA, A, AO gazlarına ticari alanda bütan, C gazına propan adı verilmiştir.)

8o a) Dimetil eter, metil vinil eter, metil klorür, metil bromür, metil klorür, karbon klorür, (fosgen) vinil klorür, vinil bromür, metilamin, dimetilamin, trimetilamin, etilen oksit

b) Ticari ifadesi itibariyle bu maddelere verilen tanınma numaraları aşağıda belirtilmiştir.

Madde Tanınma numarası

Di kloro-diflüormetan 12

Di kloro-Flüormetan 21

Kloro-Diflüormetan 22

Dikloro-tetraflüoretan (CF-CL-CF2 CL ) 114

Kloro-Triflüoretan (CH2 CL-CF3 ) 133a

Monokloro-diflüoretan (CH3-CF2 CL) 142b

Kloro-triflüoretilen 1113

Bromo kloro-diflüormetan 12Bl

Diflüoretan (CH3-CHF2) 152a

Oktaflüoraksiklobütan C318

c) 8o b de gösterilen listedeki maddelerin karışımı F1, F2, F3 gazları,

9o Kısenon, karbondioksit, kömür yakma tüpleri, kardoks tüpleri, nitro oksit (ışık gazı), etan,etilen

10o Anhidr hidroklorit asit, kükürt heksafulorür, Klortriflormetan.

C- ÇOK SOĞUK SIVI GAZLAR KRİTİK ISI – 10 oC DEN AŞAĞI

11o Sıvı hava, sıvı oksijen, sıvı nitrojen, sıvı oksijen ve nitrojen karışımı, sıvı nadir gazlar

D-BASINÇ ALTINDA ERİTİLMİŞ GAZLAR

12o Suda eritilmiş amonyak.

a) % 35 ile % 40 arasında amonyak miktarı olanları

b) % 40 ile % 50 arasında amonyak miktarı olanlar

13o Bir eriyik içinde eritilmiş, asetilenler (aseton gibi)

14o 11o deki madde dışında kalan diğer maddelerin boş kabları

Madde 3.05- 1 e grubuna ait maddeler şunlardır:

1o a) Alkali ve toprak alkali metalleri, sodyum,potasyum, kalsiyum, alkali metal bileşikleri, toprak alkali metal bileşikleri ve bunların bileşikleri gibi maddeler.

b) Alkali metal ve toprak alkali metal halitaları.

c) Dağılımlı alkali metaller.

2o a) Kalsiyum karbid ve aliminyum karbid.

b) Lityum hidrid, kalsiyum hidrid gibi toprak alkali hidridleri.

c) Alkali silikatlar.

d) Kalsiyum silikatlar.

3o Sodyum amid gibi alkali metallerin amidleri.

Madde 3.06- II. Gruba ait maddeler şunlardır:

1o Adifosfor (beyaz veya sarı).

2o Alkali maddeler ile fosfor bileşimini içeren maddeler, sodyum fosfid, kalsiyum fosfid, strantiyum fosfid gibi maddeler.

3o Çinko, magnezyum, aliminyum alkilleri ve aliminyum dietil klorid.

4o Nitrosellüloz film döküntüsü

5o a) Kumaş ve süprüntüsü.

b) Gres veya yağ bezleri (ustübü), iplikler.

c) Yağlı yün, saç, suni yün, pamuk, suni lif (Rayan ipek, keten, kendir, jut ve bunların dokunulmuş maddeleri. Polimerizasyon ürünü iplik ve dokumalar, (Nalyon, daksan poliester v.b.)

6o a) Aliminyum veya çinko tozları, bu metallerin karışım tozları, zikronium, titanyum tozları veya taşları.

b) Magnezyum ve magnezyum halıtalarının tozları veya talaşları.

c) Sodyum, potasyum, kalsiyum, çinko, hidrosulfid

d) Pyrofirik formunda metaller.

7o Taze kurum.

8o Yeni söndürülmüş ağaç kömürü.

9o Bitkisel likit yağlar ve tortuları, keten yağı, vernik, reçine, reçine yağı, petrol tortuları (Lupulin mantar kırıntıları) soya yağı, ayçiçeği yağı ve tortuları.

10o İç yağı, ince yağa veya verniğe batırılmış kâğıt, mukavva ile bunlardan meydana gelmiş eşya, yün şilteler, iplik yumağı ve bunların dokumaları.

11o Demir oksit ile birlikte, havagazının tasfiyesinde kullanılan madde.

12o Temizlenmemiş maya torbası.

13o Boş, sodyum nitrat torbası.

14o Boş, demir fıçılar (Önce içine fosfor konmuş ve temizlenmemiş olan kablar)

15o Yukarıdaki maddeleri taşımada kullanılmış boş sarnıçlar.

Madde 3.07- III a grubuna ait maddeler şunlardır:

1o Tutuşma noktası 21 oC den aşağı, içinde en fazla % 30 oranında katı maddeleri havi, nitrosellüloz dışında kalanları eriyik veya karışım halinde bulunduran ve su ile bileşim yapmayan mayiler:

a) Ham Petrol, ham mayi yağlar ve diğer petrol, maden kömürü, linyit, turb ve ağaçtan destilasyon suretiyle elde edilen uçucu maddeler: Petrol eteri, pentan, benzin, benzol, toluol, tabii gazın teksifi suretiyle elde edilen maddeler, etil asetat, (Asetik ester), Vinil asetat, etil eter (Sülfürik eter); metilformat ve diğer, etil esterler; karbon disülfid. klorinat hidro karbonlar.

b) Tutuşma noktası 21 oC den aşağı ve en fazla % 55 nitrosellüoz ile % 12, 6 nitrojeni ihtiva eden mayiler (Kollodiyon, yarım kollodiyon ve diğer nitrosellüloz solüsyonu)

2o Tutuşma noktası 21 oC den aşağı, içinde % 30 dan fazla nisbette katı maddeleri havi ve nitrosellüoz dışında kalanları eriyik veya karışım halinde bulunduran ve su ile bileşim yapmayan mayiler: Rotogrovür boyaları, derilere mahsus bazı boyalar ve kauçuk (lastik) solüsyonlarına ait bazı vernikler.

3o Tutuşma noktası 21 oC ile 55 oC arasında bulunan ve su ile bileşim yapmayan içinde azami % 30 nisbetinde katı maddeleri bulunduran mayiler: Terebentin ve terebentin yerine kullanılan madde, ışıklandırmada ve ısıtılmada kullanılan petrol, motor yakıtları, kalın benzin kısılen, styren, cumene, solvent naphta, bütanol, bütil asetat, amil asetat, asetik anhidrid, nitrometan, mononitro parafinler, klorinat hidro karbon.

4o Tutuşma noktası 55 oC ile 100 oC arasında bulunan ve su ile bileşim yapmayan, içinde azami % 30 oranında katı maddeleri bulunduran mayiler: Bazı katranlar (Maden kömürünün destilasyonundan elde edilenler) ve bunların destilasyonundan elde edilen maddeleri: Motor yağları, disel yağı, bazı gazlı yağlar, tetralin, nitro-benzol, bazı klorinat hidrokarbonlar.

5o Tutuşma noktası 21 oC den aşağı ve su ile herhangi bir nisbette bileşim yapabilen, içinde azami % 30 oranında katı maddeleri bulunduran mayiler: Metil alkol (Metanol, odun ispirtosu,) etil alkol (Etanol, tabii alkol), asetaldehit, aseton ve aseton karışımları, pridin.

6o Aşağıdaki yazılı maddelerin taşınmasında kullanılmış ve temizlenmemiş boş kablar.

a) 1o ve 2o No.larda adı geçen, iştial edici mayiler ile asetaldehid, aseton ve aseton karışımları.

b) 3o – 5o No.larda adı geçen iştial edici mayiler. (Asetaldehid aseton ve aseton karışımları dışında kalanlar)

Madde 3.08- III b grubuna ait maddeler şunlardır:

1o Ağaç talaşı, yonga, odun elyafı, kuru ot, mantar, kamış bitkisel dokuma maddeleri.

2o a) Katı kükürt (kükürt çiçeği dahil)

b) Sıvı kükürt.

3o Alkolun buharlaşmasından meydana gelen Selloidin.

4o Levha, yaprak, çubuk ve boru halinde sellüloid.

5o Tomar halinde, ezilmemiş sellüloid filmi.

6o Sellülloid kırpıntıları ve sellülloidten mamul film kırpıntıları.

7o % 10 ile % 25 arasında sulu benzol peroksid.

8o a) İçinde en fazla % 12,6 nitrojen ve % 25 su veya alkol bulunan zayıf nitrosellüloz.

b) En fazla % 12,6 nitrojenli ve % 18 plastik maddeli boyasız nitrosellüloz.

c) En fazla % 12,6 nitrojenli ve % 18 plastik maddeli jips formunda boyalı nitrosellüloz.

9o Kırmızı fosfor ve seskisulfid fosfor.

10o Lastik, lastik tozları.

11o Kömür tozları, linyit, linyit ve tezek koklar, linyit semi-kok.

12o Havagazının temizlenmesinde kullanılan demir oksitli maddeler.

13o a) Tabii naftalin.

b) Temiz naftalin.

c) Naftalin eriyiği.

Madde 3.09- III c grubuna ait maddeler şunlardır:

1o Miktarı % 60 tan fazla olan hidrojen peroksit solüsyonu (Miktarı bu değerden az olan, V sınıfta belirtilmiştir.)

2o Tetranitrometan

3o Perklorik asit (% 50 ila % 72,5 saflığında) HCLO4)

4o a) Kloratlar (Amonyum klorat hariç)

b) Perkloratlar (Amonyum perklorat hariç)

c) Sodyum ve potasyum kloratlar.

d) (a), (b) ve (c) de belirtilen klorat ve perklorat karışımları.

5o Amonyum perklorat

6o a) İçinde % 0,4 ten fazla patlayıcı madde olmayan amonyum nitratlar.

b) Kükürtlü veya fosfat karışımlı amonyum nitratlar.

c) Tesirsiz maddelerle karışımlı amonyum nitratlar. (kalsiyum karbonat, potasyum klorür gibi maddelerle karışık)

7o a) Sodyum nitrat,

b) Amonyum nitrat ile sodyum, potasyum veya magnezyum nitratların karışımı.

8o İnorganik nitratlar, (Amonyum nitrat, İnorganik nitrat ve tuzları hariç)

9o a) Metal alkali peroksitleri ve metal alkali peroksit karışımları, (Sodyum peroksitten daha tehlikeli olmayanlar)

b) Dioksitler ve diğer metal toprak alkalileri peroksitleri,

c) Sodyum, potasyum ve kalsiyum permanganatları.

10o Kromik anhidrid (kromik asit)

11o Klorat, perklorat, klorür veya inorganik nitrit maddelerinin taşınmasında kullanılan temizlenmemiş boş kablar.

Madde 3.10- IV a grubuna ait maddeler şunlardır:

1o Azami % 3 nisbetinde su bulunduran gözenekli bir madde tarafından emilmiş veya sıvı halinde hidrosiyanik asit, diğer bir madde ilavesiyle dengelenmiş olarak bir yıldan az süreli kaplara doldurulmuş olmalıdır. (zamanı bir yılı geçmiş olanlar taşınamazlar).

2o a) Azami % 20 hidrosiyanik asit ihtiva eden solüsyonlar, (HCN), hidrosiyanik asit solüsyon tuzları (sodyum siyanür solüsyonu, alkali solüsyonu veya toprak alkali siyanür ve karışım siyanür solüsyonları gibi) (% 20 den fazla hidrosiyanik asit ihtiva eden solüsyanlar taşınmazlar).

b) Dengelendirilmiş akrilonitril ve asetonitril. (dengelendirilmemiş olanlar taşınamazlar.)

3o Sıvı veya solüsyon halinde arsenikli maddeler. (Arsenik asit, sodyum arsenik gibi),

4o Tetraetil kurşun ve tetraetil kurşun karışımları ile organik halojen bileşimleri.

5o a) Dimetil sülfat,

b) Tarım ve Orman ilâçlamasında kullanılan zehirleyici maddeler: Fosforik asit ve trifosforik asit esterleri, nikotin gibi maddeler.

c) Fosforik ve trifosforik asit ester ile ilaçlanmış buğday.

6o Sıvı halde olmayan arsenikli maddeler: Arsenik asidi, sarı arsenik, (arsenik trisulfür, sarı zırnık), kırmızı arsenik (kırmızı zırnık) tabii halde elde edilen (sert kobalt arsenik) bakır arsenik, tarımsal maddelerin muhafazası için kullanılan sert yapılı arsenik maddeleri.

7o Katı yapılı hidrosiyanik asit tuzları: Sodyum siyanür, potasyum siyanür gibi 8o de belirtilenler dışında kalan hidrosiyanik asit tuzlarının peraparatları.

8o Bakır, çinko, nikel siyanür, gümüş, altın, bakır bileşimi, siyanürler, sodyum veya potasyumlu çinko siyanür maddeleri (demir siyanür hariçtir).

9o Civa bileşimli maddeler: Civa klorür (Sublime) cinnabar dışında kalanlar. Tarım ve Orman bitkileri muhafazasında kullanılan katı civa bileşimi maddeler.

10o Talyum tuzları, zehirli fosforik tuz ve peraparatları.

11o % 10 ölçüsünde sulu veya alkollü veyahut kuru halde baryum asit.

12o En az % 10 ölçüsünde sulu veya alkollu baryum asit solüsyonu.

13o Baryum bileşimi maddeler: Baryum oksit, Baryum hidroksit, baryum sülfür, baryum tuzları (baryum sülfat hariçtir) Klorat ve perkloratları III c-4 te belirtilmiştir.

14o a) Antimon bileşimli maddeler: Oksitler, antimon tuzları, kurşun bileşimli maddeler, kurşun asetat, kurşun nitrat, kurşun sülfür dışında kurşun kromat.

b) Antimon ve kurşun bileşimli maddelerin tortu ve kırpıntıları: Metal külleri gibi.

15o Çinko fosfid. (Bu maddelerin, su ile teması halinde zehirleyici gaz saçan aşındırıcı vasfına haiz cinsinin taşınmasına müsaade edilmez.)

16o Sodyum asit, içinde sodyum, potasyum veya kalsiyum kloratları ile higroskopik klorür bulunan inorganik kloratları (magnezyum klorat ve kalsiyum klorat gibi) klorat miktarı azami % 50 olmalıdır.

17o Anilin (anilin yağı).

18o Elektrik yoluyla üretilmiş ve % 30 ila % 70 arasında demir silisyum, mangan silisyum demir silisyum’un aliminyum, magnezyum kalsiyum veya bunların bir kaçıyla elektrik yoluyla üretilen karışımlarında mevcut aliminyum, manganez, kalsiyum gibi maddelerin, silisyum dahil toplamı (demir hariç) % 30 ila % 70 arasında olacaktır.

19o Bünyesinde % 0.003 ten fazla klor bulunmayan etilamin, (Bu maddenin, tabii halinde taşınmasına müsaade edilmez.)

20o 1o – 13o ve 19o da belirtilen maddelerin taşınmasında kullanılan, boş ve temizlenmemiş çuval ve ambalajlar.

21o 15o – 18o de belirtilen maddelerin taşınmasında kullanılan boş ve temizlenmemiş çuval ve ambalajlar.

Madde 3.11- IV b grubuna ait maddeler şunlardır:

A: Gama ve nötron yayan maddeler:

1o Kristal veya toz formunda radyoaktif maddeler,

2o Kırılmaz cins, katı radyoaktif maddeler,

3o Sıvı radyoaktif maddeler,

4o Gaz halinde radyoaktif maddeler.

B: Alfa veya beta ışınları yayan maddeler:

5o Kristal veya toz formunda radyoaktif maddeler.

6o Kırılmaz cins,katı radyoaktif maddeler.

7o Sıvı radyoaktif maddeler.

8o Gaz halinde radyoaktif maddeler.

Madde 3.12- V inci gruba giren maddeler şunlardır:

A. ASİT KARAKTERİ TAŞIYAN MADDELER:

a) İnorganik asitler:

1o Sülfürik asit (H2SO4)

a) Asit miktarı % 85 in üstünde olan dumanlı sülfürik asit: OLEUM.

b) Asit miktarı % 75 ila % 85 arasında olan sülfürik asitler.

c) Asit miktarı % 75 ten az olan sülfürik asitler.

d) Sülfürik asit tortuları.

e) Kurşunlu sülfürik asit tortusu.

f) Sülfürik asit doldurulmuş elektrik akümülatörleri.

2o Nitrik asit (HNO3)

a) Asit miktarı % 70 ten fazla olan nitrik asitler.

b) Asit miktarı % 55 ila % 70 arasında olan nitrik asitler.

c) Asit miktarı % 55 ten az olan nitrik asitler.

3o Sülfonitrik karışımları (sülfonitrik asitleri)

a) % 30 dan fazla mutlak nitrik asit ihtiva eden sülfonitrik karışımları.

b) % 30 a kadar mutlak nitrik asit (Acid mixtures) ihtiva eden sülfonitrik karışımları.

4o Asit miktarı azami % 50 olan sulu perklorik asit (HCLO4) eriği (%50 ile % 2,5 arasındaki eriyikler IIIC-3 ‘te belirtilmiştir.) (% 72,5 tan fazla asit ihtiva eden perklorik asit eriği ile, su dışında diğer bütün sıvılarla karışımlı perklorik asit eriğinin taşınmasına müsaade edilmez)

5o Hidroklorik asit eriğikler, hidrobromik asit eriğikleri, hidroiod asit eriğikleri ve hidroklorik-sülfürik asit karışımları. (Nitrik asit ile karışımlı hidroklorik asitlerin taşınmasına müsaade edilmez. Anhidr hidrobromik ve anhidr hidroklorik eriğikleri I d sınıfı 5o ve 10o da belirtilmiştir)

6o Hidrofluorik asit (HF):

Asit miktarı % 60 ila % 85 arasında olan hidrofluorik asitler.

7o Azami %78 asit miktarı ihtiva eden floborik asitler. (% 78 den fazla florobik eriğiklerinin taşınmasına müsaade edilmez).

8o Hidroflüosilisik asit (H2Sİ F6).

9o Kükürt trioksit.

b) İnorganik halojenler:

1o Fluor bileşimleri dışında, su ve rutubetli hava ile temasta asit buharı çıkaran sıvı halojenler ve benzeri halojen maddeleri:

a) Antimon pentaklorür (SbCL5). sulfonilklor asidi (SO2 (OH) CL), sülfür klorür (S2CL5), krom oksiklorür (Cr O2CL2), Fosfor oksiklorür (POCL3). Fosfor triklorür (PCL3) silisyum tetraklorür (SİCL4); titran tetraklorür (TİCL4) ve kalay tetraklorür (Sn CL4).

b) Fluor bileşimleri dışında, su veya rutubetli hava ile temasında, asit buharı çıkaran katı halojenler ve benzeri halojenli maddeler: Fosfor Tribromür (PBr2) Prosülfür klorür (S2O5CL2), Tifosforil klorür (PSCL3)

12o Aliminyum klorür (Al CL3), antimon triklorür (Sb CL3), fosfor pentaklorür (P CL3), çinko klorür (Zn CL2).

13o Bisülfatlar,

14o Brom.

15o Fluor bileşimli maddeler:

a) Bifluorurlar.

b) Amonyum fluorur, kromik fluorur, antimon pentafluorur,

c) Borfluorur asit asetikler, bor fluorur propiorik asitler,

d) Brom trifluorur (Br F3), brom pentafluorur (Br F5)

C- Organik maddeler:

21o a) Klorasetik asitler:

1-Katı mono ve triklorasetik asitleri.

2- Sıvı diklorasetik asit ve klorasetik asit karışımları.

b) Asit miktarı azami % 70 olan formik asitler.

c) Asetik asit ve % 80 den fazla asit ihtiva eden eriyikleri.

d) % 80 den fazla asit ihtiva eden propionik asit.

e) Asetikanhidrit.

22o Sıvı halojenli asitler: Asit klorid ve benzol klorid gibi maddeler.

23o Alkilik ve arilik klorozilanlar.

a) iştial noktası 21 oC den aşağı olan alkilik klorozilanlar ve arilik klorozilanlar.

b) İştial noktası 21 oC nin üstünde olan alkilik klorozilanlar ve arilik klorozilanlar.

(Su ile temasında patlayıcı gaz çıkaran bu gruptaki maddelerin taşınmasına müsaade edilmez).

B- BAZİK KARAKTERİNDEKİ MADDELER:

31o a) Sodyum hidroksit ve potasyum hidroksit (sudkostik),

b) Sıvı sodyum hidroksit.

32o Sodyum ve potasyum hidroksit eriğikleri:

(sud eriği), karışım halinde sodyum ve potasyum eriğikleri (Kostik eriğikleri), fenol alkalin eriğikleri, kresollar ve xylenollar, yağ rafinerinin alkali tortuları.

33o Alkalin eriğikleriyle doldurulmuş elektrik akümlatörleri.

34o % 72 den fazla hidrazin ihtiva etmeyen hidrazin eriğikleri (N2H4).

(% 72 den fazla hidrazin ihtiva eden eriğiklerin taşınmasına müsaade edilmez).

35o Alkilik ve arilik aminleri, poliaminler:

Diamin etilen, diamin heksametilen tetramin trietilen.

36o Azami % 70 sodyum sülfür içeren eriğikleri. (Na2S) Zırnık.

(% 70 den fazla sodyum sülfür içeren eriğiklerin taşınmasına müsaade edilmemiştir)

37o Hipoklorid eriğikleri:

a) Bir litrede 50 gramdan fazla aktif klor içeren hipoklorid eriğikleri.

b) Bir litrede 50 gramdan az aktif klor içeren hipoklorid eriğikleri.

C- DİĞER AŞINDIRICI MADDELER:

41o Hidrojen peroksit eriğikleri: (Oksijenli su).

a) %40 ile %60 arasında hidrojen peroksit içeren hidrojen peroksit eriğikleri.

b) % 6 ile % 40 arasında hidrojen peroksit içeren, hidrojen peroksit eriğikleri. (Hidrojen peroksit ve % 60 tan fazla hidrojen peroksit içeren eriğikleri III C sınıfının 1o maddesinde belirtilmiştir).

51o 13o ve 36o da belirtilen maddelerin bulunduğu kapalı sarnıçlar ve ambalajlar dışında kalan temizlenmemiş boş sarnıçlar ve temizlenmemiş boş ambalajlar.

BÖLÜM: IV

GENEL TAŞIMA KOŞULLARI

A- KONTROL:

Madde 4.01- Tehlikeli madde taşıyan taşıtlar fenni muayene yönetmeliğindeki bütün koşullara uygun olacak fenni muayeneleri yaptırılmış bulunacaktır.

1a, 1b, 1c maddelerinin taşınmasında Mahalli Zabıta Makamlarından (Emniyet veya Jandarma) izin alınması gerekir. Patlayıcı maddelerin naklinde 4/7310 sayılı Nizamnamenin 97. ve müteakip madde hükümleri saklıdır.

Devamlı ve güvenilir frenleme tertibatından yoksun, römork, yarı römork üzerinde tehlikeli madde nakli yasaktır.

Motosiklet ve motorsuz taşıtlar ile tehlikeli maddelerin taşınması 4.02. madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla ne biçimde olursa olsun yasaktır.

B- AYRICALIK SINIRLARI:

Madde 4.02- Aşağıdaki tabloda belirtilen azami değerleri geçmeyen tehlikeli madde taşınmasında bu yönetmelik hükümleri uygulanmaz.

SINIFI: Azami Ağırlık Sınırı ve Özel Durumu:

1a, 1b, 1c Bu gruba ait taşıma muafiyeti yoktur.

1d 300 kg.

Bu gruba ait hidrofulorik asit 50 kg. karbon oksikloride (Phosgene) 25 kg olarak taşınabilir.

1e 10 kg.

Bu gruba ait kalsiyum karbit 1000 kg olarak taşınabilir.

II 250 kg.

Bu guruba ait 1o, 2o, 3o ve 4o de sözü geçen maddelerin taşınma muafiyeti yoktur.

III a 250 kg.

Bu gruba dahil, 1oa da adı geçen Ethyl ether ve karbon disülfid ve bunların karışımı azami 3 kg, 5o adı geçen aseton ve karışımı, asetaldehit maddeleri azami 75 kg olarak taşınırlar.

III b 50 kg.

13o de adı geçen maddeler en çok 200 kg. 1o, 10o ve 11o de adı geçen maddelerin taşınma ağırlığının sınırı yoktur.

III c 50 kg.

IV a 5 kg.

Bu gruba ait 140, 16o, 17o, 18o ve 21o de adı geçen maddeler en çok 100 kg. olarak taşınabilir.

V 250 kg

Bu gruba ait, 6o,7o, 11o a ve b, 14o, 22o ve halojenli tahriş edici maddeler en çok 10 kg. olarak taşınabilir.

C- TAŞITLARIN DONANIMI VE ÖZELLİKLERİ:

Madde 4.03- Tehlikeli madde taşıyacak taşıtların, fren, ışık, lastik, ön düzen, reflektör ve diğer durumlarıyla güvenilir olması gereklidir.

Bu taşıtlarda:

1- Yolda meydana gelebilecek arızaları giderebilecek avadanlıklar bulunmalıdır.

2- Biri motor diğeri yük yakınında ve emniyetli bir yerde bulunmak üzere en az iki adet yeterli kapasitede yangın söndürme cihazı olmalıdır.

3- İkaz işaretleri ve ihbar aletleri, Araçların Fenni Muayeneleri hakkında Yönetmeliğin 3. Bölümünde aranan vasıf ve şartlarda olacaktır.

Madde 4.04- TAŞIT KASALARININ DURUMU: Tehlikeli madde yüklenecek taşıt kasaları, taşıtta sağlam ve dengeli monte edilecek önden veya arkadan gelebilecek herhangi bir darbe ile yeri değişmeyecek şekilde olacaktır.

D- İŞARETLEME:

Madde 4.05- Aşağıda belirtilmiş tehlikeli maddeleri yüklü taşıtların, ön ve arka ekseni üzerinde ve kasada birer 40×60 cm. eb’adında tamamı reflektörlü veya köşelerinde taşıtın üzerinde bulundurduğu ölçüde portakal rengi reflektörlü ikaz levhaları bulunmalıdır.

a) 1a, 1b, 1c, 1d gruplarında akit bütün maddeler

b) 1e grubundan, kalsiyum karbit ve sızdırmaz metal kab içinde olması halinde hariç, geriye kalan bütün maddeler

c) II. gruba giren 1o, 2o, 3o ve 4o te sözü geçen bütün maddeler

d) IIIa grubuna dahil 4o da bahsolunan madde hariç, diğer bütün maddeler

e) III b grubuna dahil kükürt ve naftalin ereğiği ve 4o, 9o, da adı geçen maddeler

f) III c grubuna ait 1o, 2o, 3o, 8o ve 9o b de adı geçen bütün maddeler

g) IVa grubunda 1o den 13o e kadar ve 14o a, 15o, 19o da adı geçen bütün maddeler

h) V grubuna giren 13o, 15o, 21oa ve b, 37o ve 41ob dışında kalan bütün maddeler.

Madde 4.06- TAŞITLARIN TEMİZLENMESİ: Tehlikeli madde yüklenecek taşıt kasası her türlü yabancı maddeden arı ve temiz olacak, taşınan tehlikeli maddelerin ambalajları arasında dökülen herhangi bir madde tam ve emin bir şekilde temizlenmeden yeniden herhangi bir madde taşıta yüklenmeyecektir.

Madde 4.07- YÜKLEME: Tehlikeli madde ambalajları statik dengesini kendi ambalajı ve yüklendiği vasıta içerisinde daima koruyacak biçimde yerleştirilmiş olmalıdır. Kolay kırılır kablar ile (DAMACANA) nakliyatta kablar üst üste istif edilmezler, farklı cinsten kolay kırılır kablarla taşınma zorunluluğu karşısında kablar cinslerine göre gruplandırılmalıdır. Kolay kırılır kablar aralarına tampon maddeleri doldurulduktan sonra koruyucu kabları içerisine yerleştirilerek taşıma yapılmalıdır.

Belirli ölçüde ve bu Yönetmelik hükümleriyle izin verilmiş miktarda farklı tehlikeli madde yüklenimi zorunlu ise, grubuna ait her türlü emniyet tedbiri alınacağı gibi tehlikeli maddeler bir paravana ile kesin şekilde ayrılmış olmalıdır.

Madde 4.08- Taşıma sırasında kesin bir zaruret meydana gelmeyince tehlikeli madde ambalajlarının açılması, çözülmesi yasaktır.

Madde 4.09- AŞIRI YÜKLEME: Trafik emniyeti yöneticilerince aşırı yüklenmiş maddelerin normal yük şekline indirilmesi, gerekli tedbirler alınarak yapılabilir. Bu konuda yapılan bütün masraf tehlikeli maddeyi taşıtan müesseseye aittir.

Madde 4.10- YOLCU NAKLİ: Tehlikeli madde taşıyan taşıtlarla, şoför, yedek şoför ve verilmiş ise muhafız personelinden başkası taşınamaz.

Madde 4.11- MUHAFIZ PERSONEL: Gerektiği takdirde kapasiteye göre bir veya birkaç muhafız personel tehlikeli madde taşıyan taşıtta görevlendirilebilirler.

Madde 4.12- DURMA VE PARK: Tehlikeli madde taşıyan taşıtlar yol üzerinde, şoförünün veya muhafızının nezareti altında bulunmadan park etmesi yasaktır.

Madde 4.13- TAŞITIN MOTORU: Tehlikeli maddelerin boşaltılması esnasında genellikle motor çalışır durumda olmalıdır. Ancak boşaltma veya doldurma pompaları motorsuz faaliyet gösterebiliyorsa bu takdirde motorun çalışması zorunlu değildir. Bu hususta trafik emniyet yetkililerinin başka önerileri de yerine getirilmelidir.

Madde 4.14- PARK ESNASINDAKİ ÖZEL DURUM: Tehlikeli madde yüklü taşıtın durduğu veya park ettiği yerde yoldan yararlananların durumları tehlikede ise ve taşıtın şoför ve muhafız personelince alınan tedbirler bu tehlikeyi gideremeyecek durumdaysa, mahalli emniyet yöneticilerine durum bildirilerek yardım istenir.

Madde 4.15- ŞOFÖRÜN BİLMESİ GEREKLİ OLAN BİLGİLER: Tehlikeli maddelerin yüklü olduğu taşıtın şoförü taşımalar esnasında meydana gelecek olaylara karşı aşağıda belirtilmiş hususları kesin olarak bilmesi gereklidir.

a) Taşıtın herhangi bir sabotaj karşısında bulunması hali,

b) Tehlikeli maddenin herhangi bir tehlike karşısında kalması hali,

c) Yangın tehlikesi karşısında yangın söndürme cihazının kullanılması,

d) Taşınan tehlikeli madde ambalajlarının kırılması, saçılması halinde alınması gerekli tedbirler.

Ayrıca özet olarak ve bütün tehlikelere karşı tedbirleri kapsayan bir uyarı yazısı taşıtın şoför mahallinde bulundurulacaktır.

Madde 4.16- KATI TEHLİKELİ MADDELERİN YIĞIN HALİNDE TAŞINMASI: Katı cins tehlikeli maddelerin bu Yönetmeliğin diğer hükümlerinde belirtilen katı maddelerin taşınması koşulları saklı kalmak üzere yığın halinde taşınması yasaktır. Yığın halinde taşımalarda tehlikeli maddenin sınıf ve grubuna ait bütün emniyet tedbirleri tam alınmış olmalıdır.

Madde 4.17- ÖZEL TAŞIMA KABLARIYLA TAŞIMA: Katı tehlikeli maddeler özel taşıma kabları içerisinde ancak ambalajlanmış olarak taşınırlar. Toplu halde taşıma için kablar yeterli dayanıklıkta olmalıdır. Ambalajlanmış katı tehlikeli maddeler özel taşıma kabları içinde statik dengelerini bütün yol boyunca muhafaza edecek tarzda istif edilmiş olmalıdırlar. Özel nakliye kablarıyla taşımalar, her zaman eşit ve sabit bir sistem içinde yürütülmelidir.

Farklı sınıflara ait tehlikeli maddeler küçük tip özel taşıma kablarıyla taşınabilir. Sarnıç ile taşınmasına müsaade edilen akar maddeler özel taşıma kablarının sarnıçlı tipleriyle de taşınabilir.

Madde 4.18- SARNIÇLI TAŞIMA: Sarnıçlı taşıtlarla taşıma, bu Yönetmeliğin Bölüm VI sında belirtilen hükümlere uygun olarak yapılır.

Madde 4.19- TEHLİKELİ MADDELERİN AMBALAJLANMASI: Tehlikeli maddelerin ambalajları, sınıfına ait özellikleri dikkate alınarak, muhteviyatının herhangi bir surette eksilmesine meydan vermeyecek durumda kapalı ve su sızmayacak nitelikte olmalıdır.

Ambalaj, taşıdığı maddeyi tehlikeye sokabilecek veya herhangi bir tehlike sonunda bu tehlikeyi artıracak cinsten olmamalıdır.

Katı maddelerin paketlerinde ve ambalajlarında taşınan madde firmasının damgası bulunacaktır.

Sarnıçlarla veya damacanlarla taşımalarda, maddenin meydana getireceği iç basınçlardan herhangi bir zarar meydana gelmeyecektir.

Sarnıçlar veya damacanalar ile taşımada bunların yumuşak maddelerle sarılı ve en dıştan sert bir cisimle kaplı olması gereklidir. Herhangi bir olay karşısında taşınan sıvı madde dökülür veya akarsa, dıştaki katı katı madde tehlikeli sıvıyı emerek tehlikeyi önlemelidir. Özel bir durum yoksa ambalajlarının madeni tellerle sarılması uygun değildir.

Madde 4.20- KARIŞIK MADDELERİN PAKETLENMESİ: Çeşitli gruplara ait tehlikeli maddelerin veya aynı gruba dahil çeşitli maddelerin aynı paket, ambalaj, taşıt, ambar gibi yerlerde birlikte bulundurulması ve beraber taşınması yasaktır.

BÖLÜM V

TEHLİKELİ MADDELERİN ÖZELLİKLERİNE GÖRE TAŞIMA KOŞULLARI

1a, 1b, 1c, grubuna ait maddelerin taşınması

Madde 5.01- TAŞIT DURUMU: Bu gruba ait maddeler, kapalı veya bütün emniyet tedbirleri alınmış yarı kapalı taşıtlarla taşınabilir.

Bu taşıtların:

1- Motor yakıtlarının tutuşma noktası 55 oC den az ise yalnız 1b den 2o (b), 4o (a) ile 1c den 1o (a) ve 3o teki maddeleri taşıyabilirler.

2- Motor yakıtlarının tutuşma noktası 55 oC den daha yukarı taşımalar, aşağıda belirtilen şartlar yerine getirilerek yapılır.

a- Römorklu Taşımalarda: Römorkun bağlı olduğu çekiciden ayrılması halinde bağımsız çalışan emniyetli bir frenleme düzeni bulunmalı ve bağlantı düzeni emin, el ile kolay işleyebilen yapıda olmalıdır.

b- Eksoz: Taşıtın ön kısmında ve tehlikeli madde yüklü kasadan bir paravana ile ayrı, emin bir biçimde olmalıdır.

c-Yakıt Tankı: Taşıtın elektrik donanımı, motoru ve eksozundan mümkün mertebe uzak olmalı ve tanktaki herhangi bir sızıntıdan dolayı tehlikeye girmemelidir. Akümlatörler, meydana gelebilecek kıvılcımların dışa sızmaması için seperatörlerle örtülmüş olmalıdır.

d- Oturma yeri hariç, Şoför Mahalli: Kırılmayan ve yanıcı olmayan maddelerden yapılmalıdır.

e-Kasa ile Şoför Mahalli: Birbirinden ayrı olmalı ve ikisi arasında yeterli bir mesafe bulunmalıdır. Kasa ısıya dirençli, kırılmayan malzemeden yapılmış olmalıdır.

f- Taşıtın Kapısı: Kilitleri tam, emin ve kapalı iken aralık bulunmayacak şekilde olmalıdır.

3-Elektrik Donanımı: Taşıtların elektrik donanımı aşağıda belirtildiği gibi olmalıdır.

a- Taşıt üstündeki akümlatör en çok 24 Voltluk olmalıdır.

b- Elektrik donanımları kısa devre veya yanmaya sebep olmayacak ve çarpma ya da bozulma sonucu meydana gelebilecek tehlikeleri asgariye indirecek biçimde yapılmalı ve yerleştirilmelidir.

Madde 5.02- ÖZEL TAŞIMA KABLARIYLA TAŞIMA: Özel taşıma kablarıyla taşınan bu gruplara ait tehlikeli maddelerin emniyeti tam olarak sağlanmış ise, 5.01 inci maddenin (e) fıkrasında kasa için belirtilen şartlar aranmaz.

Madde 5.03- Bu gruba dahil maddeleri taşıyan araçlara, yüklü ağırlıklarının %90 ından fazla yükleme yapılamayacağı gibi, römorksuz bir araca en fazla 9000 kg. yüklenebilir. Bir römorklu veya yarı römorklu araçlarla azami 15000 kg. taşınabilir.

Taşınan malzemeler, 1a grubunun 11o, 13o, 14o veya 1b grubunun 5o, 6o, 11o maddeleri ise, yukarıda belirtilen yük tek araçta 6000 kg. mı römorklu veya yarı römorklu bir taşıma ünitesinde ise 10.000 kg. mı geçemez.

Madde 5.04- Mahalli Emniyet Makamlarından (Emniyet veya Jandarma) izin alınmadan bu gruplara dahil maddelerin meskûn mahallerde kısa süreli dahi olsa veya depolaması yapılamaz.

Askeri gayelerle yapılan boşaltma ve depolamalar bu hüküm dışındadır.

Madde 5.05- Bu gruba ait tehlikeli maddeleri taşıyan taşıtlar her türlü ikmal ve kontrol yerlerine en az 50 metre mesafede koruyucu personelin gözetiminde durabilirler.

Madde 5.06- Bu gruba dahil maddeleri konvoy halinde taşıyan taşıtların aralarındaki mesafe en az 80 metre olmalıdır. Herhangi bir duruş veya yükleme boşaltma esnasında taşıtlar arasındaki mesafe en az 50 metre olmalıdır. Bu konuda ek tedbirler yetkililerce istenebilir.

1d GRUBUNA AİT MADDELERİN TAŞINMASI:

Madde 5.07- TAŞIT DURUMU: Bu gruba giren 1o den 10o na kadar ve 13o maddeleri taşıyan taşıt Nisan-Ekim ayları arasında güneş ışınlarından korunacak şekilde en az 20 cm.yukardan geçecek terpolin ile örtülmüş olmalıdır. Sözü geçen maddeler kapalı taşıtlarla taşınacak ise, taşıtın yeterince havalandırılmasının sağlanması gerekir.

Madde 5.08- SARNIÇLI TAŞITLA TAŞIMA: Bu gruba giren Flor (3o) ve asetilen eriyiği 13o hariç diğerleri sarnıçlı taşıtlarla taşınabilirler.

Madde 5.09- KÜÇÜK TİP ÖZEL KABLARLA TAŞIMA: Bu gruba giren karbon oksiklorür (fosgen) 8oa ve 11o de sözü geçen gaz maddelerinin küçük tip özel kablarla taşınması yasaktır.

Flor, karbon oksiklorür ve 13o te belirtilen asetelin eriğinin küçük tip özel sarnıçlı kablarla taşınması yasaktır. Küçük tip özel sarnıçlı kaplarla 1d grubunun diğer maddeleri, gaz tüplerinde taşınan maddeler gibi taşınırlar.

Madde 5.10- YÜKLEMEDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR: Bu gruba giren tehlikeli maddeler yüklü tüp veya sarnıçlar taşıta dikkat ve itina ile yerleştirilirler. Atarak veya düşürülerek yükleme yapılmaz, tüp veya sarnıcın taşıt içerisinde dengeli kalabilmesi için geniş yüzünün taşıt tabanına gelecek şekilde istifi gerekir. 11o de sözü geçen gazları içeren tüpler dik ve araları tampon maddelerle tamponlanmış ve boşluksuz olarak taşıta yüklenirler.

Madde 5.11- Bu gruba giren ve sıkıştırılmış gazla ve sıvı gazların taşınmasında aşağıda belirtilen hususlara dikkat edilmelidir.

a- Kapalı taşıtlarda, muhtemel gaz sızıntılarını tutuşturmayacak nitelikte taşınabilir lamba kullanılmalıdır.

b- Taşıtın yüklenmesi, seyri ve boşaltılması sırasında taşıtın yakınında ve içinde sigara içilmesi ve yakılması yasaktır.

c- Sıkıştırılmış veya sıvılaştırılmış gazların taşıta yükleme, boşaltma işlemlerinde görevli olan personelin herhangi bir sızıntı karşısında zehirlenmemeleri için maskeli çalıştırılması gereklidir.

Madde 5.12- Aşağıda gösterilen hususların aksine davranışlar yasaktır.

a- Hidrobromik asit gaz, Hidroflorik asit gaz, Hidrosülfürük asit, klorin, sülfüroz anhidrid veya nitros peroksit, karbon osiklorür, Hidroklorik asit gaz maddelerinin meskûn mahallerde depolanması, yüklenmesi ve boşaltılması için Mahalli Emniyet Makamlarından (Emniyet veya Jandarma) izin alınması gereklidir.

b- Yukarda sözü edilen izinin alınmış olması halinde tehlikeli maddeler aşağıda belirtilen şartlara göre istif edilirler.

1-Maddeler, karakterlerindeki farklılığa göre ayrı ayrı istif edilirler.

2- Maddelerin yüklenmesi, boşaltılması ve istiflerinde dik durumları korunacaktır.

Madde 5.13- TAŞITIN PARKI: 1d grubuna ait maddeleri taşıyan taşıtların meskûn mahaller içerisinde veya insan topluluklarının bulunduğu yerde park etmeleri yasaktır. Ancak, bütün emniyet tedbirleri alındıktan sonra Mahalli Emniyet Makamlarına (Emniyet veya Jandarma) belirli bir süre için izin verilebilir.

1e GRUBUNA AİT MADDELERİN TAŞINMASI:

Madde 5.14- TAŞIT DURUMU: 1e grubuna ait tehlikeli maddeler kapalı taşıtlarla taşınırlar. Kalsiyum kambid 2o (a) sarnıç içinde olması halinde açık taşıtlarla taşınabilir.

Madde 5.15- SARNIÇLI TAŞITLARLA: Sodyum, potasyum veya bunların karışımı ve kalsiyum karbid maddeleri sarnıçlı taşıtlarla taşınabilir.

Madde 5.16- YIĞIN HALİNDE TAŞIMA: Topak halinde kalsiyum karbid 2o (a) ve kalsiyum silikat 2o (d) maddeleri, kapalı taşıtlarda yığın halinde taşınabilirler.

Madde 5.17- KÜÇÜK TİP ÖZEL SARNIÇ KABLARIYLA: 1e grubuna ait tehlikeli maddeler küçük tip özel sarnıç kablarıyla da taşınabilirler. Ancak, aynı maddeler yeniden bu kablarla taşınacak ise, kablar, boş durumda dahi yabancı herhangi bir şeyin (özellikle suyun) giremeyeceği şekilde kapalı bulundurulmalıdır.

Madde 5.18- YÜKLEMEDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR: Taşıt içine alevli veya elektrik arkı meydana getirebilecek metal yüzlü lâmba sokulmaz.

Taşıtın yükleme ve boşaltma, seyir ve park etmesi sırasında, yakınında veya içinde sigara içilemez veya herhangi bir nedenle ateş yakılamaz. Ambalajlar taşıt içine, sıkışmayacak, sarsılmayacak, darbelenmeyecek ve yuvarlanmayacak şekilde istif edilmiş ve özellikle su ile temasa gelmeyecek şekilde korunmuş bulunacaklardır.

II. GRUBA GİREN MADDELERİN TAŞINMASI:

Madde 5.19- TAŞIT DURUMU:

a) Bu grubun 3o teki maddeleri kapalı ve 1o ve 3o teki maddeleri 25 şer kilogramlık paketler halinde ambalajlanmış olarak açık taşıtlarla taşınabilirler.

b) Bu sınıfın 4o deki maddesi kapalı, 10o daki maddesi kapalı veya yarı kapalı taşıtlarla taşınması gereklidir.

Madde 5.20- SARNIÇLI TAŞITLARLA: Bu sınıfın 1o deki fosfor maddeleri sarnıçlı taşıtlarla taşınmalıdır.

Madde 5.21- YIĞIN HALİNDE TAŞIMA: Bu sınıfa ait 5o deki madde ile 6o a da sözü geçen rüzgâr esintilerinde uçuşan maddeler ve 10o daki maddeler yığın halinde topluca taşınabilirler.

Yukarda sözü geçen 5o ve 10o daki maddeleri taşıyan taşıtın kasası metal 6o a daki maddeyi taşıyan taşıtın kasası yarı kapalı ve metal olmalıdır.

Madde 5.22- KÜÇÜK TİP ÖZEL SARNIÇLI KABLARIYLA TAŞIMA: Normal fosfor (1o) küçük tip özel sarnıç kablarıyla taşınamazlar.

Madde 5.23- YÜKLEMEDE DİKKAT EDİLCEK HUSUSLAR: Bu gruba giren 1o ve 3o deki maddelerin paketlerinin taşınmasında devrilme, çarpma, sarsılma gibi durumlara karşı korunmuş olması gereklidir.

Kolay tutuşan bir maddeyi, bu gruba giren maddelerle birlikte bulundurmak yasaktır.

Taşıt içinde alevli veya elektrik arkı meydana getirilebilecek metal yüzlü lâmba sokulamaz.

Taşıtın yüklenmesi, boşaltılması, park etmesi ve seyri sırasında sigara içilmesi ve herhangi bir nedenle ateş yakılması yasaktır.

Madde 5.24- YEDEK ŞOFÖR: Bu gruba giren 1o, 2o, 3o, 4o teki maddeleri taşıyan taşıtlarda yedek şoför bulundurulur.

Madde 5.25- İŞARET DÜZENİ: Bu gruba giren 1o, 2o, 3o, 4o te sözü geçen maddelerin dışında kalan maddeleri taşıyan araçlarda 4.05 maddede yazılı işaret düzeni aranmaz.

III a GRUBUNA GİREN MADDELERİN TAŞINMASI

Madde 5.26- TAŞIT DURUMU: Bu gruba giren 1o, 2o, 3o ve 5o te sözü geçen asetat aseton ve aseton karışımına ait sıvı maddeler kendi kabları içinde, açık taşıtlarla taşınmalıdırlar.

Madde 5.27- SARNIÇLI TAŞITLARLA: Bu grubun nitrometan (3o) maddesi hariç diğerleri sarnıçlı araçlarla taşınabilir.

Madde 5.28- KÜÇÜK ÖZEL KABLARLA TAŞIMA: Bu gruba giren maddeler kolay kırılır kablar ile küçük tip özel kablar içinde taşınamazlar. 1o de sözü geçen karbondisülfidin küçük tip özel sarnıçlı kablarla taşınması yasaktır. Bunun dışında III a grubunun maddelerinin taşınmasında iç basınçlara karşı emniyet sağlanması yönünden küçük tip özel sarnıçlı kabların kullanılması uygundur. Küçük tip özel sarnıçlı kablarla bu gruba giren maddelerin taşınması koşulları Yönetmeliğin 6.18 maddesinde belirtilmiştir.

Madde 5.29- YÜKLEMEDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR: Kolay patlayan maddeleri bu grubun maddeleriyle beraber bulundurmak, kapalı ve yüklü taşıtlara, herhangi bir buharlaşmayı yakacak nitelikte lâmba yaklaştırmak yasaktır.

Taşıtın yüklenmesi, boşaltılması park etmesi ve seyri esnasında sigara içilmesi veya herhangi bir nedenle ateş yakılması yasaktır.

Madde 5.30- PARK DURUMU: Bu gruba ait 4o teki maddenin dışında kalan diğer maddelerle yüklü taşıtların kontrol altında bulundurulmak koşulu ile meskûn yerlerde park etmeleri mümkündür.

4o teki madde ile yüklü taşıtların meskûn yerlerde park yapması yasaktır.

III b GRUBUNA AİT MADDELERİN TAŞINMASI

Madde 5.31- TAŞIT DURUMU: Bu gruba ait 4o, 5o, 6o, 8o ve 9o da sözü geçen maddeler, metal yapılı ambalajlar içinde olmak koşulu ile yarı kapalı taşıtlarla, bu durum dışında ise ancak kapalı taşıtlarla taşınabilirler.

Madde 5.32- SARNIÇLI TAŞITLARLA: Bu gruba ait kükürt ve naftalin eriyikleri sarnıçlı taşıtlarla taşınmalıdır.

Madde 5.33- YIĞIN HALİNDE TAŞIMA: Bu grubun 2oa, 11o ve 13o deki katı maddeleri yığın halinde topluca taşınabilir, 2o a da sözü geçen madde topak halinde ise üstü açık taşınabilir. Bu durum dışında kapalı veya yarı kapalı taşıtlarla taşınmalıdır. 11o deki madde ise, kapalı ve gövdesi metal kasalı taşıtlarla veya yarı kapalı metal, üstü ateşe dirençli terpolin ile kapatılarak taşınırlar. 13o a ve 13o b deki maddeler de 11o deki maddelerin taşınması gibi taşınırlar. Ancak, terpolin kalın olmalıdır.

Madde 5.34- KÜÇÜK TİP ÖZEL KABLARLA TAŞIMA: Ağaçtan imal edilmiş ve içi yağa dirençli bir madde ile astarlanmış küçük tip özel kablarla bu grubun 13o te sözü geçen naftalin maddesi taşınabilir.

Madde 5.35- YÜKLEMEDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR: Alevli veya elektrik arkı meydana getirmesi mümkün metal yüzlü lambalar, yüklü taşıt içine sokulamaz.

Taşıtın yüklenmesi, boşaltılması, park etmesi ve seyri esnasında sigara içilmesi veya herhangi bir nedenle ateş yakılması yasaktır.

Madde 5.36- YEDEK ŞOFÖR MECBURİYETİ: Bu gruba ait 6o da sözü geçen maddelerin 300 kilogramı aşan taşımalarında, taşıtta yedek şoför bulundurulur.

Madde 5.37- ELEKTRİK DONANIMI: Bu gruba ait 3o ten 7o ye kadar olan maddelerin dışında kalanlarını taşıyacak taşıtın elektrik donanımında, yönetmeliğin 7.01 maddesinde belirtilen koşullar aranmaz.

III c GRUBUNA AİT MADDELERİN TAŞINMASI

Madde 5.38- TAŞIT DURUMU: Bu gruba ait 4o, 6o, 7o ve 8o de konu edilen maddeler üzeri terpolinle örtülü olmak şartıyla taşınabilirler.

Sözü edilen maddeler metal bir ambalaj içinde iseler terpolin kullanmaya gerek yoktur.

Madde 5.39- SARNIÇLI TAŞITLARLA: Bu gruba giren 1o, 2o ve 3o de adı geçen maddeler sarnıçlı araçlarla taşınırlar.

Madde 5.40- YIĞIN HALİNDE TAŞIMA: Bu gruba giren 4o ve 7o deki maddeler yığın halinde topluca taşınabilirler.

4o ve 5o teki maddeler metal kasalı taşıtlarda, ateşe ve suya dirençli terpolinle örtülü olarak, 6o ve 7o deki maddeler kapalı veya yarı kapalı taşıtlarla taşınabilirler. Yarı kapalı taşıtın üstü ateş ve suya dirençli terpolin ile örtülü olmalıdır. Bu yakıcı maddeler ağaç veya buna benzer yanıcı maddelerle temas etmemelidir. Taşıtın kasası ağaçtan yapılmış ise, temas yüzleri ateş ve suya dayanıklı olan madde ile kaplı olmalı ve ayrıca taban ve kenarları sodyum silikat veya buna benzer ağaç gövdenin ateşe dayanıklılığını artıracak, boya ile bir kat astarlanmış bulunmalıdır.

Yukarıda belirtilen maddelerin taşınmasından sonra taşıt bol su ile yıkanmalıdır.

Madde 5.41- KÜÇÜK TİP ÖZEL KABLARLA TAŞIMA: Bu gruba giren 1o de adı geçen hidrojen peroksit solisyonunun, 20o de belirtilen tetranitro kolay kırılır kablarla, küçük tip özel kablar içinde taşınamaz. Metal küçük tip özel kablarla bu grubun 4o – 7o de belirtilen maddeleri taşınabilir, küçük tip özel sarnıçlarla, bu grubun 3o de belirtilen perklorik asit maddesi dışında kalan diğer akıcı maddelerinin taşınması yasaktır.

Perklorik asidin bu tip kablarla taşınması için Yönetmeliğin 6.31 maddesinde belirtilen şartların yerine getirilmesi halinde mümkündür.

Madde 5.42- YÜKLEMEDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR: Bu gruba ait maddelerin ambalajları yatay konulmalı, akıcı cins maddelerin sarnıçları (varilleri) yuvarlanmayacak tarzda yerleştirilmelidir.

Kolay tutuşan herhangi bir maddeyi bu gruba ait maddelerin taşınmasında bulundurmak yasaktır.

Bu gruba giren 8o de açı geçen İnorganik nitratlar, Barium Perklorid, Barium Peroksit, 9ob deki Barium nitrat, Barium klorat, kurşun nitrat ve 2o de adı geçen tetranitrometan maddelerinin taşınmasında yiyecek ve sağlıkla ilgili maddelerle birlikte bulundurulmaması gerekir.

Alevli veya elektrik arkı meydana getirebilecek metal lambalar ile taşıta yaklaşmak, taşıtın yüklenmesi, boşaltılması, park ve seyri esnasında sigara içmek veya herhangi bir nedenle ateş yakmak yasaktır.

IV a GRUBUNA AİT MADDELERİN TAŞINMASI

Madde 5.43- TAŞIT DURUMU: Bu gruba giren 1o de adı geçen Hidosyanik asit yüklü taşıtlar güneş ışınlarından, bir terpolinle (yükün en az 20 cm üstünden olmak suretiyle, Nisan-Ekim ayı arasındaki sürede) korunacaktır.

6o da adı geçen katı arsenik karışımı maddelerinin ambalajı ağaç veya mukavvadan olmayacaktır, emniyetli maddelerle ambalaj edilmiş olarak, kapalı veya yarı kapalı taşıtlarla taşınabilirler.

10o da adı geçen maddeler kapalı veya yarı kapalı; 15o ve 18o de belirtilen maddeler açık taşıtlarla taşınabilirler.

Madde 5.44- SARNIÇLI TAŞITLARLA: Bu grubun 2o, 5oa ve 17o de adı geçen akıcı maddeler sarnıçlarla taşınırlar.

4o deki maddenin sabit ve sökülebilir sarnıçlarla taşınması Yönetmeliğin 6.34 maddesinin 3. fıkrasında belirtilen koşullarla yapılır.

Madde 5.45- YIĞIN HALİNDE TAŞIMA: 14ob ve 18o deki maddeler yığın halinde topluca taşınabilirler. Bunlardan 14ob deki madde yarı kapalı, 18o deki madde ise açık taşıtlarla taşınırlar.

Taşıma görevi sonunda bu maddeleri yüklü taşıtlar, bol su ile tamamen temizlenecek tarzda yıkanırlar.

Madde 5.46- KÜÇÜK TİP ÖZEL KABLARLA TAŞIMA: Küçük tip özel kablar içinde ve kolay kırılır kablar ile bu grubun maddeleri taşınamaz.

Bu gruba ait tehlikeli maddelerin akıcı olanları anilin boyalı küçük tip özel sarnıç kablarıyla taşınabilirler.

Madde 5.47- YÜKLEMEDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR: Bu grubun 1o den 5o e kadar olan maddelerin Karayolları üzerinde ve meskûn yerlerde boşaltılması ve istifi kesin ve acil bir zaruret olmadıkça yasaktır.

Kesin zaruret halinde mahalli emniyet kuruluşundan izin alınmalıdır.

Herhangi bir sebeple şehir içinde sözü geçen maddelerin istifi gerekirse bunun için;

a) Madde ve nesneler tabi yapılarına göre tamamen ayrı ayrı bulundurulmalıdırlar.

b) Ambalajlar taşıttaki yükleme durumlarını aynen korumalıdırlar, devrik veya ters biçimde istif edilmemelidirler.

Bu gruba ait bütün maddeler yiyecek ve sağlık maddelerinden uzak olacak ve taşıt içinde bu maddelerle birlikte bulundurulmayacaklardır.

Madde 5.48- YEDEK ŞOFÖR: Bu gruba ait 1o den 5o e kadar olan maddelerin 250 kg.ından fazla ve diğer maddelerinin bir tonu aşan taşımalarında yedek şoförün bulunması zorunludur.

Madde 5.49- YÜKSEK ZEHİRLEYİCİ KURŞUN TETRAETİL MADDESİNİN TAŞINMASI: Kurşun tetraetil maddesinin her taşınmasında ve bu taşımanın yapıldığı boş taşıtlarda, gerekli emniyet tedbirleri için, aşağıda belirtilen malzemeler bir kutu içerisinde ve şoför mahallinde, herhangi bir olaya karşı derhal kullanılabilecek biçimde bulundurmak zorunludur.

a) En az iki polivinil Klorid eldiven ve en az iki çift lastik veya polivinl Klorid iki çift çizme;

b) En az iki adet, 500 cm3 lük saf karbon için imal edilmiş gaz maskesi;

c) Bakalitten veya buna benzer maddelerden yapılmış etrafı hasır ile örülü ve içinde 1/2 kg. potasyum permanganat bulunan, en az 8 adet şişe;

d) Her biri 15 litre hacimli su geçirmez iki kova;

e) 50 metre ip;

f) DİKKAT TEHLİKE: TETRAETİL KURŞUN DÖKÜNTÜSÜ MASKESİZ, LASTİK ÇİZME VE ELDİVENSİZ YAKLAŞILMAZ kelimelerini içeren ikişer adet ikaz levhası,

e) Taşıma esnasında oluşabilecek herhangi bir olay karşısında ne yapılacağını belirten üç kopyalı talimatname,

Kutu üstüne aynen; “KURŞUN TETRAETİL TAŞINIRKEN OLUŞABİLECEK HERHANGİ BİR OLAY KARŞISINDA İÇİNDEKİLERİ KULLAN” ibaresi yazılacaktır.

Taşıtın herhangi bir yerine kurşun tetraetil bulaşır veya sızıntı yaparsa; taşıtın ön ve arka ile yanlarına “MASKESİZ, LASTİK ÇİZME VE ELDİVENSİZ YAKLAŞILMAZ” kelimelerini içeren levhalar konulacaktır.

DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR: Kurşun tetraetil yüksek zehirleyici, tahrip edici ve kolay tutuşucu niteliklerden ötürü, bu madde ile ilgili taşıma ve istif işlemlerinde aşağıda belirtilen hususlar eksiksiz yerine getirilmelidir.

1- Vücutta açık kalan deri kısımlarına herhangi bir sızıntının gelmesi önlenmelidir.

2- Solunum yolu ile buharından gelecek zararlara karşı korunulmalıdır.

3- Gaz maskesi, eldiven ve çizme emin bir durum hasıl oluncaya kadar bütün personelce kullanılmalıdır.

BİR OLAY KARŞISINDA YAPILACAK İŞLEM VE ALINACAK TEDBİRLER:

1- Yukarıda dikkat edilecek hususlar başlığı altında belirtilen tedbirler ile birlikte taşıt, mevcut iplerle 20 metre ön ve arkadan dışardan başkalarının yaklaşmasına karşı tecrit edilir. İplere, (f) fıkrasında belirtilen levhalar asılır.

2- Şişeler içindeki Potasyum Permanganat’tan bir şişe (1/2 kg.) 15 litrelik su içerisinde eritilerek, tehlikeli maddenin sızıntı yaptığı yere dökülür. İyi bir nötrleşmenin temini için bu işlem 2kg. Potasyum Permanganat harcanarak 4 defa tekrarlanır.

Taşıtın sızıntı veya döküntü olan yerden uzaklaşması mümkün ise, tehlikeli madde üstüne uzaktan petrol akıtılarak tamamen yakılması daha iyi bir temizleme usulüdür. Bu durumda, tehlikeli maddenin yakılarak nötrleştirilmesine çalışan personel gaz maskelerini uzun bir müddet çıkarmamalıdır.

3- Olayın başlangıcından itibaren yol her türlü trafiğe kapalı tutulacak ve ancak, tehlikenin geçmesi ve emniyetin sağlanması sonucunda yeniden trafiğe açılacaktır.

4- Bu konuda yardımcı olmak isteyenlere verilebilecek miktarda yedek, lastik çizme, eldiven ve maskenin taşıtta bulundurulması uygundur.

ÖNEMLİ UYARI: Kurşun tetraetil yüklü bir taşıtın kazaya uğraması halinde, durum bu maddeyi taşıttıran, mahallin Emniyet Teşkilâtına en seri imkânlarla haber vermelidir. Herhangi bir taşıtın kurşun tetraetil’e bulaşması halinde yetkililerce emniyetli durum sağlanıncaya kadar taşıttan uzak durulması sağlanmalıdır.

Taşıtın ağaçtan yapılı herhangi bir yerine kurşun tetraetil bulaşmış ise, o kısım tamamen sökülüp yakılmalıdır.

IV b GRUBUNA AİT MADDELERİN TAŞINMASI

Madde 5.50 Bu gruba giren radyoaktif maddelerin karayolu ile taşınması Başbakanlık Atom Enerjisi Komisyonundan gerekli izinin alınması ve bu Komisyonca tespit edilecek taşıma kurallarına uyulması ile mümkündür.

V GRUBUNA AİT MADDELERİN TAŞINMASI

Madde 5.51- TAŞIT DURUMU: Bu grubun 1o den 9o a kadar ve 11o, 14o – 21o – a2o, b, c, d, e, 32o, 33o, 34o, 35o, 37 ve 41-a da adı geçen maddeleri ambalajları içinde açık taşıtlarla, 13o, 15o, 21o-a 1, ve 31o de adı geçen maddeleri torba veya çuval gibi ambalajlarla kapalı veya yarı kapalı, 36o da adı geçen maddeleri (zırnık) tamamen kapalı taşıtlarla ve ambalajları hava sızdırmayacak şekilde çelik saç varil veya içi plastik madde ile kaplı çelik çemberli geçme tahtalı fıçılarda taşınacaktır. (17 Kasım 1969 tarih ve 13353 sayılı Resmi Gazete).

Yukarıda açık taşıtlarla, taşınabileceği belirtilen maddelerin kapalı veya yarı kapalı taşıtlarda taşınmaları aşağıda belirtilen şartlarla mümkündür.

a) Maddelerin sağlam yapılı metal ambalajlarda yuvarlanmayacak ve devrilmeyecek şekilde istifi gereklidir. Bunlardan 6o ve 37o deki maddelerin ambalajları 75 kg ın üstüne çıkmayacak ve ambalaj hacminin % 95 inden fazla yükleme yapılmayacaktır.

b) Kolay kırılır kablarla taşımalarda kablar aralarında tampon maddeleri doldurulduktan sonra mezkur kablar ağaç veya diğer katı maddelerden yapılmış mahfaza ambalajları içerisinde taşınmalıdırlar.

c) 1o-f ve 33o te belirtilen akümülâtör depoları ve,

d) Topak veya toz halinde 31o de belirtilen maddeler; kapalı veya yarı kapalı taşıtlarda taşınabilirler.

Madde 5.52- KÜÇÜK TİP ÖZEL KABLARLA TAŞIMA: Bu gruba giren 1o den 7o ye kadar, 9o, 14o, 33o ve 41o de adı geçen maddeler küçük tip özel kablarla taşınamazlar.

Küçük tip özel kablar iç kısımları kurşunlu, kalın parafin boyalı veya katranlı mukavva ile örtülü olması koşulu ile 13o de sözü edilen bisülfatları yığın halinde, topluca taşımalarında kullanılabilirler.

Bu kablarda, 1o-e de sözü geçen kurşunlu sülfirik asit tortusunun taşınması yasaktır.

Madde 5.53- YIĞIN HALİNDE TAŞIMA: Bu grubun 1o-e ve 13o de adı geçen maddeleri kasasının, iç kısımları kurşun boyalı veya parafin mumu ile sıvanmış veya katranlı mukavva ile kaplanmış taşıtlarda topluca taşınmaları mümkündür. Örtülü taşıtlarda, örtü taşınan maddeye temas etmemelidir.

Madde 5.54- SARNIÇLI TAŞIMA: Bu gruba giren 1o-a dan (d) ye kadar, 2o den 7o ye kadar ve 9o, 14o, 21o-C, 21od, 21oe, 23o, 32o, 34o, 35o, 37o ve 41o ve 11oa, 22o de adı geçen maddeler, Antimuan triklorür 12o ve antimuan pentaflorür 15o-b maddeleri sabit veya değişebilir sarnıçlarla taşınabilirler.

Bunlardan, 1oa dan d ye kadar, 2o den 7o ye kadar, 21o-b, 32o, 34o, 35o ve 11o-a, 22o de sözü geçen maddeler, antimuan triklorür 12o, antimuan pentaflorür 15 b de sözü geçen maddelerin küçük tip özel sarnıçlı kablarla taşınmaları mümkündür.

Madde 5.55- YÜKLEMEDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR: Bu grubun, 2o-a ve 3o-a da adı geçen maddelerinin taşınmasında kullanılan ambalajlar dik durumda olmayacak, kaymayacak biçimde istif edilirler. Ambalajların kapağı üstte olacak ve taşımalarda firmasının kapaktaki mühür veya damgası korunacaktır.

Bu gruba giren maddelerin taşınmasında, kolay tutuşan nitelikte başka bir madde taşıtta bulundurulamaz.

Kolay kırılır kablarla taşımalarda, kabların, taşımanın yaratacağı bütün zararlı tesirleri giderebilecek durumda istifi ev korunması gerekir.

2o-a ve 3o-a maddelerinin yükleneceği taşıt dikkatlice temizlenmiş ve yıkanmış olmalıdır.

Madde 5.56- ELEKTRİK DONANIMI: Bu gruba giren 2o-a ve 3o-a da adı geçen maddelerin dışında kalan maddeleri taşıyan araçlarda Yönetmeliğin 7.01 maddesinde sözü geçen koşullar aranmaz.

Madde 5.57- YEDEK ŞOFÖR: Bu gruba giren maddelerin kolay kırılır kablarla 250 kg.mı aşkın taşımalarında veya 6o, 7o, 11o, 14o, 22o, 31o, 32o ve 37o de adı geçen maddelerin 3 tondan fazla taşımalarında yedek şoför kullanılması gereklidir.

BÖLÜM VI

TEHLİKELİ MADDELERİN SARNIÇLI TAŞITLARLA TAŞINMASI

Madde 6.01- SARNIÇLARIN GENEL DURUMU: Sarnıçlı taşıtlarla tehlikeli maddelerin taşınabilmesi için, sarnıçların durumu aşağıda belirtildiği gibi olmalıdır.

a) Sarnıç ve üzerindeki kilit ve bağlantılar, taşınmanın dahi, doğal koşullarından meydana gelecek sarsıntı ve darbelere dayanıklı nitelikte bir malzemeden yapılmış olmalıdır.

b) Sarnıç, herhangi bir şiddetli darbe karşısında dahi, taşıt şasisinden kaymayacak ve konumunu değiştirmeyecek biçimde, sağlam olarak taşıta bağlanmış olmalıdır.

Değişebilir sarnıçlar ve büyük tip özel sarnıçlarla da aynı koşullarla taşıma yapılabilir.

c) Sarnıçlar, kilit ve bağlantılarıyla birlikte, taşımanın doğal koşullarından veya iç bünyede meydana gelecek basınçlardan dolayı ayrılma, kaynak ve bağlantı yerinden kopma gibi durumlar göstermeyecek nitelikte olmalıdırlar.

d) Sarnıçlarda, doldurulan maddenin niteliklerine göre, yüklendiği zaman ile taşıma süresi içinde meydana gelen ısı değişimlerinden ötürü bir miktar boşluk bırakılarak taşımalar yapılmalıdır.

Sarnıçların iç basınçları iki şekildedir:

1- Sarnıç, içindeki maddeler dış hava basıncı ile temasta olup, sarnıç yüzeylerine yalnız taşıdığı maddenin basıncı mevcuttur.

2- Sarnıç, içindeki madde dış hava basıncıyla temasta olmayıp, zararlı iç basınçları karşılayabilecek biçimde yapılmıştır.

e) Sarnıca ait bütün bağlantılar, kapaklar, kilit ve temizlik için yapılmış boşaltma muslukları, taşımanın doğal koşullarından doğan şoklara dayanabileceği gibi, yeterince kullanışlı olmalıdır.

Ana ve diğer boşaltma, doldurma vanaları başkaları tarafından işletilebilecek tipte olmayacaktır.

f) Özellikle anormal sarsıntılar karşısında sarnıç bölümlerinde, bölümlerin parçalanmasını önleyecek birer emniyet tıpası bulunmalıdır.

g) Sarnıcın doldurma ve boşaltma düzenleri, sarnıç içindeki maddeyi yere sızdırmayacak ve atmosfer tarafından emilmesine imkân vermeyecek yapıda olmalıdır.

h) Her sarnıç veya bölümlerinde en az bir temizlik, boşaltma musluğunun bulunması gereklidir. Bu musluklar sarnıç içindeki bütün kalıntıları tamamen boşaltabilecek yetenekte olmalıdır.

ı) Sarnıçlar bölümlü olarak inşaa edilmişse, her bölümünün üstünde ayrı ve kapaklı baca deliği bulunacaktır.

Madde 6.02- SARNIÇ YAPIMINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR: Özel koşullar dışında, sarnıçlar aşağıda belirtilen hususları kapsamalıdır.

a) Sarnıç, çelik levhalardan perçin veya kaynaklı olmalıdır. Sarnıç, yumuşak çelik malzemeden yapılmış ise, saç kalınlığı asgari 2,5 mm. olmalıdır. Herhangi başka bir metal ile yapılacak sarnıcın mukavemeti en a 2,5 mm.lik yumuşak çelik eşitliğinde olmalıdır.

b) Sarnıcın içi taşınacak madde özelliğine göre tamamen astarlanmış ve boyanmış, dışı oksidasyonlara karşı korunmuş olacaktır.

c) 1d grubuna giren tehlikeli maddeler dışında kalan akıcı maddelerin taşınmasında kullanılan sarnıçlar aşağıda belirtildiği gibi hidrolik basınç testine tabi tutulmalıdırlar.

1- Taşıdığı akıcı maddenin, 50 oC deki buhar basıncı, yoğunluğu su yoğunluğundan daha az olan maddeler için, suyun yapacağı basınçtan 2 metre su sütunu fazla, diğer akıcı maddeler için 2/3 (D (3+H) – H) metre su sütunu fazla olması halinde, sarnıçın hidrolik basınç testine tabi tutulması gerekir. Bu şartlar içerisinde bulunan sarnıçlar taşıyacağı akıcı maddenin 50 oC deki basıncının 1,5 katı bir hidrolik sızdırmalık testine tabi tutulmalıdır.

(Yukarıdaki formülde (D) taşınan akıcı maddenin özgül ağırlığını, (H) sarnıcın içindeki maddenin metre cinsinden yüksekliğini belirtmektedir)

2- Sarnıç sızdırmalığının kontrolu için, basınç testleri 6 yılda bir defa tekrarlanmalıdır.

3- Basınç testine tabi olan sarnıçların belirli bir yerinde test basıncı, tarih ve testi yapan müesesenin soğuk damgası bulunmalıdır.

4- Hidrolik basınç testi uygulanacak sarnıçlar, daha önce sarnıçı imâl eden müesseselerce aşağıda belirtildiği şekilde sızıntı deneyine tabi tutulacaktır.

Su ve taşıyacağı akıcı madde ile ayrı ayrı doldurularak statik sızıntı kontrolü yapılacaktır.

Hava basıncıyla sızıntı olup olmadığı, 0,25 kg/cm2 lik hava basıncına tabi tutularak yapılacaktır.

Madde 6.03- SARNIÇLI TAŞITLARLA 1d GRUBUNA AİT MADDELERİN TAŞINMASI: Sarnıçlarla taşınmasına müsaade edilen bu gruba giren maddeler Yönetmeliğin 5.08 inci maddesinde belirtilmiştir.

Madde 6.04- UYGULAMA: Bu gruba giren 1o den 10o ye kadar ve 12o den belirtilen tehlikeli maddeleri taşımak için sarnıçlarda aranacak vasıflar aşağıda belirtilmiştir.

a) Bu grubun 4o de adı geçen maddesi, 5o de adı geçen kükürt dioksit ve T gazı, 6o ve 7o de belirtilen gazlar 8oa daki eter ve etilen oksit, 8ob, 9o daki gazları ve 10o da adı geçen klortriflor metan, maddeleri aliminyum halitalı sarnıçlarla taşınmazlar.

b) Bu gruba giren % 20 karbon dioksit karışımlı oksijen sıkıştırılmış hava, %20 nitrojen ve % 80 oksijen karışımlı gaz, fluorin, 3o de belirtilen nadir oksijen karışımlı gaz, 5o deki nitrojen peroksit ve 9o da belirtilen nitro oksit gazlarının büyük tip sabit veya değişebilir sarnıçlarla taşınması ancak, en çok 60 kg/cm2 basınç testine tabi tutulmuş dikişsiz veya emin biçimde kaynaklanmış sarnıçlarla yapılması mümkündür.

c) Bu gruba giren tehlikeli maddeleri taşıyacak sarnıçlar 30 m3 kapasite için en az 20 cm2 lik bir serbest çıkış sahasına ve azami iki adet emniyet valfına sahip bulunmalıdır. Bu valfler, sarnıca uygulanan test basıncının %90 – %100 oranındaki basınçta otomatik olarak açılabilmelidirler.

Bu sarnıçlarda, ölü ağırlıklı veya çift ağırlıklı valfler kullanılmaz.

d) Sarnıca bağlı, pompa komprosör, sayaç ve hortumlar test basıncına dayanabilmelidirler.

e) 40 oC veya daha aşağı ısı altında nakli gerekli gazları taşıyacak sarnıçların imalatı çok titizlikle yapılmış olmalı ve bu ısı altında meydana gelecek şoklara karşı garantili bulunmalıdır.

f) 4o den 8oe kadar 12o de adı geçen gazların taşınmasında kullanılan sarnıçların hacim kapasiteler (% 1 toleransla ) su doldurularak tespit edilmeli ve hiç bir surette bir kapasiteden fazla taşıma yapılmamalıdır.

g) Hidrofluorik (5o) taşınmasında kullanılacak sarnıçlar perçinli olmayacaktır. Kapak ve boruları sıvı seviyesinin üzerinde olacaktır.

Madde 6.05- POMPA VE KOMPRESÖRLER: Pompa ve kompresörler taşıtın motoruna mekaniksel tertibatla bağlı olarak çalışmalıdır. Bu durum dışında pompa ve kompresörler, bir elektrik motoruyla çalıştırılmakta ise, havanın içeriye nüfusu mümkün olmayacak şekilde, yalıtılmış olmalıdırlar.

Pompa, sabit hızlı santrafüj tipinde değilse anormal basınçlar altında tehlike yaratılmaması için, pompanın bir by-pase düzeni olmalıdır.

Kompresörler, sarnıçtaki maddenin bünyelerine nüfus etmemesi için emin şekilde korunmuş olmalıdır.

Madde 6.06- KAPAK VE KİLİTLİKLER: Bu gruba giren maddelerin taşınmasında kullanılan sarnıçların kapak ve kilitleri boşaltma ve doldurma zamanları hariç, her zaman sarnıçla direkt bağlantılı olarak kapalı ve kilitli olacaktır.

Madde 6.07 STATİK ELEKTRİKTEN KORUNMA: 1d grubuna giren sıvı gazların taşınmasında kullanılan taşıtların sarnıçları, doldurulmadan önce, doldurma ve boşaltma sonuna kadar meydana gelebilecek bir elektrik potansiyel arkından korunması için sarnıca bağlı bütün hortum, pompa gibi diğer bağlantılarıyla birlikte sarnıcın yere topraklanmış olması gerekir.

Madde 6.08- MOTOR VE EKSOZ: Motor, taşıt sarnıcından mümkün mertebe uzak ve ısınma, yanma gibi tehlikeler karşısında sarnıça zarar vermeyecek şekilde ayrılmış olacaktır.

EKSOZ, aynı şekilde sarnıçtan ayrılmış bir taşıtta emniyet sağlayacak durumda bulunacaktır.

Madde 6.09- BOŞ SARNIÇLAR: Bu gruba giren 1o den 10o kadar ve 12o de adı geçen maddeleri taşımasında kullanılan sarnıçlar boş durumda iken kesin şekilde kapalı tutulacaktır.

Madde 6.10- SARNIÇLI TAŞITLARLA 1-e GRUBUNA AİT MADDELERİN TAŞINMASI: Sarnıçlarla bu gruba ait maddelerin taşınmasına müsaade edilenler Yönetmeliğin 5.15 maddesinde belirtilmiştir.

Madde 6.11- UYGULAMA: Sarnıçlar dışarıdan içersine nem sızdırmayacak biçimde yapılmış olmalıdır. Sodyum, potasyum ve bunların karışımını taşıyan sarnıçlar, taşıma süresince 50 oC den fazla ısınmayacak biçimde dış yüzeyi izole edilmiş ve yüklü durumlarda sarnıcın bütün kapak ve boşaltma muslukları hava ile sıkıştırılmış olarak kapatılacak ve maddelerin dış hava ile ilişkisi kesilmiş bulunacaktır.

Kalsiyum karpit maddesini taşıma gayesiyle inşaa edilmiş sarnıçların boşaltma ve yükleme kapakları içeriye herhangi bir sızıntıya meydan vermeyecek nitelikte olmalıdır.

Madde 6.12- BOŞ SARNIÇLAR: Yukarıda adı geçen maddeleri taşımak için kullanılan sarnıçlar tekrar aynı madde ile yüklenecek iseler, boş durumda iken kapakları sıkı kapatılmış olmalıdır. Uzun zaman sonra tekrar doldurulacak sarnıçlar petrol veya parafin yağı ile dolu tutulmalıdırlar.

Madde 6.13- SARNIÇLI TAŞITLARLA II. GRUBA GİREN MADDELERİN TAŞINMASI: Sarnıçlarla bu gruba giren maddelerin taşınmasına müsaade edilenler, Yönetmeliğin 5.21 maddesinde belirtilmiştir.

Madde 6.14- UYGULAMA: Sarnıçlarla adi fosforun taşınması iki şekilde yapılır.

a) Koruyucu olarak suyun kullanılması:

Fosfor, üst yüzeyi en az 12 cm. yüksekliğinde bir su tabakasıyla örtülü olarak taşınır. (Sarnıçlarda bırakılacak boşluk, 60 oC sıcaklıkta bütün sarnıç kapasitesinin % 2 si oranında olacaktır.)

b) Koruyucu olarak nitrojenin kullanılması: Sarnıç en az 60 oC sıcaklıkta kapasitesinin en çok % 96 sı oranında fosforla doldurulduktan sonra, geri kalan kısım soğumadan sonra dahi atmosfer basıncından aşağı düşmeyecek biçimde nitrojen ile doldurulur. Sarnıç gaz sızdırmayacak biçimde kapatılır.

Madde 6.15- SARNICIN TEKNİK DURUMU: Normal fosfor taşınmasında kullanılan sarnıçlarda aşağıdaki koşullar aranır:

a) Sarnıç ısıtma aygıtı ile donatılmışsa, aygıt sarnıcın içine değil, dışına yerleştirilecektir. Ancak, fosforun çıkarılması için kullanılan boru ısıtma gömleği ile donatılacaktır. Bu gömleğin ısıtma düzeyini, fosforun sıcaklığının sarnıcın doldurma sıcaklığını aşmasını önleyecektir. Diğer borular sarnıcın üst kısmından başka bir yere yerleştirilmeyecektir. Ağızlar fosfor seviyesinin üzerinde olacak ve kilitlenir kapaklarla tamamen kapalı olacaktır.

b) Sarnıç, saç kalınlığı 10 mm. den aşağı olmayan çelik malzemeden yapılmış olacaktır.

c) Fosfor doldurulmadan önce sarnıç, en az 4,5 kg/cm2 hidrolik basınca tabii tutulmalı ve durum, sarnıç tanıtma plakasına yazılarak mühürlenmelidir.

d) Sarnıcın uygun bir yerinde seviye göstergesi bulunmalı, su ile taşıma yapılanlarda ayrıca su seviyesi işaretlenmiş olmalıdır.

Madde 6.16- BOŞ SARNIÇLAR: Fosfor taşımasında kullanılan sarnıçlar boş bulundukları zaman:

a) Belirli bir basınç altında tamamen nitrojen ile dolu veya,

b) Sarnıç kapasitesinin % 96 sı kadar su ile dolu tutulmalıdır.

(Suyun kış aylarında donmaması için antifirizli olması gereklidir)

Madde 6.17- SARNIÇLARLA III a GRUBUNA GİREN MADDELERİN TAŞINMASI: Sarnıçlarla bu gruba ait maddelerin taşınmasına müsaade edilenler, Yönetmeliğin 5.28 maddesinde belirtilmiştir.

Madde 6.18- KÜÇÜK TİP ÖZEL SARNIÇLARIN DURUMU: Bu gruba ait petrol eteri, penton, etileter, metil formet, asetat, aseton ve aseton karışımını 5o, ihtiva eden maddelerin taşınmasında kullanılacak küçük tip özel sarnıçlar 4 kg/cm2, diğer maddeleri taşımada kullanılan sarnıçlar 2 kg/cm2 lik sızdırmazlık deneyine tabi tutulmalıdırlar. Deneyler her altı yılda bir tekrarlanmalıdır.

Madde 6.19- SARNIÇLARIN GENEL DURUMU: Sarnıçlar, çelik malzemelerden yapılmış, kilit ve kapakları sağlam içi ve dışı koroziyon ve basınç etkenlerine karşı korunmuş olmalıdır.

Madde 6.20- SARNIÇ TİPLERİ: 1o, 2o, 3o ve 5o te adı geçen sıvı maddelerinin taşınmasında kullanılacak sarnıçlar aşağıda gösterilen tiplerden biri olmalıdır.

Tip a: Alev tutucu havalandırma düzeni ile donatılan, hava almaz şekilde mühürlenmiş ve sıvının akmasına izin vermeyecek şekilde yapılmış olan veya en fazla 0,25 kg/cm2 lik içi basınç altında otomatik olarak açılan emniyet süpabı ile donatılmış sarnıçlar.

Tip b: Alev tutucu havalandırma düzenli 1.5 kg/cm2 lik iç monometrelik basınç altında otomatik olarak açılan emniyet süpabı ile donatılmış sarnıçlar.

Tip c: Sarnıç yapısı, iç basınçlara dayanabilecek biçimde eksik veya kaynaklı olan sarnıçlar.

Madde 6.21- SARNIÇLARIN TANITIMI: Aşağıda belirtilenlerin sarnıç üzerinde bulundurulması gerekir.

1- Marka ve seri numarası,

2- Deney basıncı, (kg/cm2 olarak)

3- Son deneyin yapıldığı yer, tarih ve soğuk damga, (Deneyi yapan müessesinin)

4- Sarnıç kapasitesi, (m3 olarak)

5- Değişebilir veya büyük tip özel sarnıçlarla sarnıç darası (kg olarak)

6- “TEHLİKELİ MADDE” ifadesinin sarnıcın iki yanına belirli bir şekilde yazılmış olması;

Madde 6.22- TAŞIMADA KULLANILACAK SARNIÇ TİPLERİ: Sarnıçlarda taşınacak akıcı maddelerin, 50 oC deki buhar basıncı ancak 1, 1 kg/cm2 ise Yönetmeliğin 6.20 maddesinde belirtilen a, b, c tipi sarnıçlarla, en çok 1, 75 kg/cm2 ise b ve c tipindeki sarnıçlarla ve bu değerden fazla basınçlı maddeler yalnız c tipi sarnıçla taşınmalıdır.